Biljka anđelika (Angelica archangelica) dugo je prisutna u narodnoj medicini, a zbog aromatičnog ukusa korijena odavno je poznata kao hrana, začin i lijek. U vrtovima srednjevjekovnih samostana uzgajana je kao jedna od glavnih ljekovitih biljaka, prije svega kao sredstvo protiv kuge. Prema legendi otkrio ju je sveti Arhangel Mihailo, po kome je nazvana “arhangelika”. Zahvaljujući njenom korijenu od “crne smrti” tada je spašeno mnogo ljudi, pa je postala “anđeoska”, a potom – anđelika. Znalo se i da smiruje duh i reguliše varenje, zbog čega je zauzimala posebno mjesto u sveštenstvu u srednjem vijeku.
Korijen je najljekovitiji dio, dobar za varenje jer ima gorak ukus, koji s eteričnim uljima stimuliše probavni sistem i podstiče apetit. Preporučuje se i za oporavak od anoreksije i malaksalosti. Koristi se i kod reume, bolesti jetre i žuči, kao i menstrualnih tegoba.
Anđelika je i djelotvoran ekspetorans, jer podstiče izlučivanje sluzi iz disajnih organa. Sadrži ulja koja djeluju protivupalno i suzbijanju infekcije, pa pomaže kod bronhitisa i upale pluća.
S druge strane, jedinjenje osthol sprečava zgrušavanje krvi, zbog čega se preporučuje za liječenje tromboze. Esencijalno ulje korijena anđelike sadrži rijetke sastojke, kao što su monoterpeni, felandreni, kumarine – arhangelicin, umbeliferon i bergapten. Kumarini biljku čine blagim sedativom i učvršćuju san, a smanjuju napetost.
Čaj od njenih listova takođe je djelotvoran za želudac, čisti krv i bešiku, ublažava nadimanje, grčeve i šuljeve. Pospješuje izlučivanje sokova za varenje, pa se hrana bolje prerađuje. Za povećanje apetita uzima se na prazan želudac, 15 minuta prije jela. Za poboljšavanje varenja, kada je želudac izuzetno osjetljiv, poslije jela.
Upozorenje: Preparati anđelike ne uzimaju se tokom trudnoće i dojenja, ne preporučuju se dijabetičarima, kao ni za osobama koje u terapiji koriste antikoagulanse (protiv zgrušavanja krvi).
Duži boravak na suncu takođe nije preporučljiv za one koji koriste anđeliku jer je zbog fumarokumarina osjetljiva na svjetlost, pa može doći do pojave osipa nalik alergiji.
U terapeutske svrhe koristi se kao tečni ekstrakt, tinktura, eterično ulje ili osušeni korijen za čaj. Dnevno se uzima 1,5 do 3 g ekstrakta, a tinktura u dvije do tri doze od 20 kapi razblaženih u malo vode, neposredno prije ili poslije obroka.
Što se tiče eteričnog ulja, Njemci kao dobri poznavaoci narodne medicine, savjetuju da se dnevno dva, tri puta uzme tri ili najviše četiri kapi. Čaj se pravi od jedne kašike suvog korijena, koji se kuva deset minuta u 2 dl vode i pije dvaput dnevno, svježe napravljen, neposredno prije ili poslije obroka.
Pogledajte ovu objavu na Instagramu.