Dva su osnovna tipa šećerne bolesti: tip 1, u kojem pankreas ne proizvodi inzulin, i tip 2, u kojem je smanjeno djelovanje proizvedenog inzulina. Simptomi se mogu pojaviti iznenada ili postepeno, u većem ili manjem broju te zavise od osobe do osobe. Najčešći simptomi podrazumijevaju hroničan umor, smanjenje energije, pojačanu žeđ ili mokrenje, debljanje ili mršanje, neuobičajenu glad, zamućenje vida te teško i sporo zarastanje ranica i sličnih oštećenja na koži. Nešto rjeđi simptomi su suva koža, zadah po acetonu, mučnina i bolovi u stomaku te gljivične infekcije.
Osim genetskih faktora, na razvoj šećerne bolesti utiče današnji način života koji podrazumijeva dugotrajno sjedenje i smanjenu fizičku aktivnost te nezdrave prehrambene navike. Na razvoj šećerne bolesti tipa 2 utiče mnogo faktora, no svakako jedan od najuticajnijih je način života.
Redovna fizička aktivnost
Mnogobrojna istraživanja iz različitih djelova svijeta pokazala su da promjena životnog stila te uključivanje fizičke aktivnosti i zdrave ishrane mogu odgoditi ili spriječiti obolijevanje od šećerne bolesti tipa 2. Preporučuje se fizička aktivnost bar tri do pet puta sedmično u trajanju od 30 do 45 minuta.
Smanjen unos gaziranih i zaslađenih pića
Voda, kafa ili čaj mnogo su bolji izbor za organizam od gaziranih ili pretjerano zaslađenih pića. Preporučuje se izbjegavanje ili, barem, smanjeno konzumiranje alkoholnih pića.
Zeleno lisnato povrće
Poželjno je pojesti barem tri porcije povrća dnevno, pogotovo zelenog lisnatog poput blitve, kelja, salate, spanaća, raštana i matovilca. Zeleno lisnato povrće bogato je vitaminima, mineralima i drugim nutrijentima korisnim za ljudsko zdravlje.
Smanjen unos voća
Voće je puno korisnih vitamina i minerala, ali sadrži i visok nivo šećera. Osobama koje boluju od šećerne bolesti tipa 2, ali i onima koje spadaju u rizičnu skupinu za njeno dobivanje preporučuje se da ograniče unos voća na tri porcije dnevno. Poželjno je konzumirati voće s nižim glikemijskim indeksom poput jabuka, narandži i jagoda, a ograničiti unos onih s visokim glikemijskim indeksom poput zrelih banana, dinja i lubenica.
Smanjen unos crvenog mesa
Ljekari savjetuju i ograničavanje unosa crvenog mesa te konzumaciju bijelog mesa peradi ili morskih plodova.
Pažljivo birajte hljeb i masnoće
Rafinisani ugljeni hidrati poput (bijeli hljeb, tjestenina) brzo podižu nivo šećera u krvi pa je poželjno smanjiti njihovo konzumiranje. Umjesto bijeloga brašna jedite umjerene količine hrane od integralnih žitarica. Takođe, nemojte izbjegavati masnoće, ali birajte one mononezasićene koje se nalaze u maslinama i maslinovom ulju, avokadu i orašastim plodovima.
Redovna ljekarska kontrola
Šećerna bolest tipa 1 ne može se spriječiti, no prepoznavanjem simptoma, pravovremenim postavljanjem dijagnoze, promjenom životnog stila, redovnim ljekarskom kontrolama te podrškom bližnjih moguće je spriječiti potencijalne komplikacije bolesti.
