Stara izreka kaže da odijelo ne čini čovjeka. Ali, postoji odjeća nekih poznatih ličnosti koja je obilježila određeno vrijeme i postala veoma slavna. U jednoj reportaži objavljenoj u Independentu, nastojalo se pronaći deset komada odjeće koji su ne samo ostali u kolektivnom sjećanju, nego su svojim uticajem i bukvalno transformisali modni svijet.
Političari Prvo spomenuto odijelo je ono koje je često oblačio Vinston Čerčil u protokolarnim prilikama tokom Drugog svjetskog rata. Radi se o takozvanom trodijelnom kompletu kojeg čine pantalone, sako i prsluk, od tamnog flanela sa diskretnim svijetlim prugama. Tu je i slavna fotografija iz 1940. godine na kojoj engleski premijer, osim što je obučen u to slavno odijelo, u rukama drži oružje, u ustima ima cigaru, a na glavi obavezni polucilindar. Komentar u Independentu glasi: “Više podsjeća na gangstera nego na engleskog lidera.” Nesvjesno upućena poruka je sasvim jasna: i bogata aristokratska engleska klasa neće se pokoriti ako Nijemci osvoje Englesku.
Odjeća još jedne slavne istorijske ličnosti prisutna je na ovoj listi. To je “jednostavno, šik i minimalističko” odijelo koje je nosio Mao Ce Tung u svojoj dugoj političkoj karijeri, a koje je Endi Vorhol učinio besmrtnim na nekim od svojih slika: odijelo sa dugmadima sve do grla, presavijenom kragnom i sa četiri džepa sa strane. U Maovo vrijeme veliki broj kineskih komunista, žena i muškaraca, volio je da nosi upravo takvo odijelo. Danas je još uvijek popularno u Sjevernoj Koreji i Tanzaniji.
Glumice i glumci Film nam je poklonio mnogo nezaboravne odjeće, iako bi ispravnije bilo reći stilova, koji su promijenili historiju. Među najpoznatijim su: Armanijevo odijelo koje je nosio mladi i senzualni Ričard Gir u Američkom žigolu i različiti komadi muške odjeće koje je nosila muza reditelja Jozefa von Sternberga, nezaboravni Plavi anđeo – Marlen Ditrih. Što se tiče Armanijeve kreacije, prvi put se dešava da jedan elegantan sako naglašava senzualnost jedne osobe, a ne, kao dotad, formalnost i strogost. U najpoznatijoj sceni iz filma Ričard Gir traži odjeću za večernji izlazak, nastojeći da košulju i kravatu spari sa pet-šest odijela bačenih na krevet. Nepotrebno je reći da se radi o odjeći s Armanijevim potpisom i da je ovaj film učinio da italijanski stil postane poznat u cijelom svijetu. Još veći je bio šok koji je izazvala muška odjeća Marlen Ditrih na američku javnost između dvadesetih i tridesetih godina. Taj muški stil kojeg stručnjaci strogo kritikuju uskoro postaje klasičan i tokom narednih godina kopiraju ga druge slavne osobe, kao što su Džudi Garland, Ketrin Danev, princeza Dijana i Madona. Među ostalom odjećom glumaca koja se uvrstila u nezaboravnu je i Čaplinovo odijelo koje je nosio u najpoznatijim komedijama. Ko se ne sjeća preuskog sakoa, širokih pantalona, minijaturnog šešira i enormno velikih, klovnovskih cipela u Svjetlima velegrada, naprimjer. Ili elegantnog sivog odijela na Keriju Grantu u Hičkokovom North by Northewst, kojeg je magazin GQ proglasio najelegantnijim u istoriji filma.
Pisci, revolucionari i pjevači Na listi postoji i ime jednog poznatog pisca, a to je Tom Volf. Čak i oni koji nikada nisu pročitali nijedan od njegovih slavnih romana kao što je Vatromet taštine (The Bonfire Of The Vanities), niti jedan od njegovih komentara iz knjige Radical Chic, znaće da prepoznaju Volfov jedinstven i jednostavan stil. Otac “novog žurnalizma” kupio je svoje prvo potpuno bijelo odijelo još daleke 1962, kada je radio u Njujorku. Vremenom je, prirodno, mijenjao odijela, ali obavezno bijelo je ostalo, i njegov stil je svakodnevno kopiran. Među odjećom koja je najviše promijenila modu je i ona koju je nosio Malkolm X, poznat po svojim crnim odijelima, prekrivenim dugim kaputom.
Lista je, konačno, potpuna s odjećom pjevača. Prvo su tu Beatlesi sa početka šezdesetih čija je odjeća ubrzo postala veoma trendy: radilo se o sakou bez kragne, veoma sličnom odjeći koju je u tom periodu kreirao Pjer Karden. Beatlesi su takve sakoe nosili i u filmu A Hard Day’s Night. I na kraju, bijelo odijelo prokletog pjevača Grama Parsonsa, na kojem se pojavljuju listovi marihuane, gole žene i veliki crveni krst. Ovo odijelo postalo je prava ikona hipi perioda, a posljednjih decenija preuzeli su ga kultni dizajneri kao što su Versace i Cavalli kao inspiraciju za odjeću slavnih pjevača: Eltona Džona, Džonija Keša i Erika Kleptona.
GRACIJA 48/2014.
Priredila Snežana Crkvenjaš
